Limbricht, nabij Sittard, eind zeventiende eeuw. Haar leven lang is Entgen Luijten gewend haar eigen weg te gaan, in familiekwesties, in zaken en in de liefde. Ze wordt daarin gesteund door een grote kennis van de natuur, die ze ook regelmatig aanwendt om haar dorpsgenoten te helpen. Maar dan wordt ze vanwege een paar ongelukkige voorvallen beschuldigd van hekserij. De kasteelheer is gebrand op een bekentenis, waarvoor hij gebruikmaakt van alle middelen die de inquisitie hem ter beschikking stelt. Maar wat als Entgen tegen alle verwachtingen in standhoudt? Haar proces in 1674, waarvan alle stukken bewaard zijn gebleven, verloopt anders dan iedereen had kunnen voorspellen.
Mijn mening
Twintig jaar na het verschijnen van Susan Smit’s eerste boek ‘Heks’ brengt ze dit jaar het boek ‘De heks van Limbricht’ uit. In de tussenliggende jaren heeft Susan meerdere boeken geschreven maar die hadden weinig tot niets te maken met het thema hekserij wat haar wel heel erg aan het hart ligt. Ze nam na dat eerste boek over hekserij bewust een beetje afstand van het thema. Nu na twintig jaar tijd voelde ze dat ze er helemaal klaar was om dit boek, een historische roman, te gaan schrijven over het heksenproces van Entgen Luijten in 1674 in Limbricht. Tijdens de lezing van Books on Tour (die ik donderdag 28 oktober in de Bibliotheek in Eindhoven) bijwoonde benadrukte Susan dat ze het heel erg belangrijk vond dat het proces dat ze ging beschrijven in haar roman uitgebreid gedocumenteerd was. Ze vond het heel belangrijk dat de feitelijke weergeving klopte en ze heeft zelfs nog bepaalde feiten boven water gekregen die nog niet bekend waren. Én ze vond het ontzettend belangrijk om Entgen eer aan te doen en zo dicht mogelijk bij haar te blijven ondanks dat ze natuurlijk een roman aan het schrijven was. Susan is enorm gefascineerd door vrouwen die voor zichzelf op durven komen en vlot van tong zijn, die zich niet in een hoekje laten zetten maar op de voorgrond durven te treden en een eigen mening hebben en dat merk je ook als je dit boek leest.
‘De heks van Limbricht’ is een heel fascinerend verhaal over de heksen/vrouwen vervolging in de 17e eeuw. Terwijl Entgen onder erbarmelijke omstandigheden opgesloten zit in de kerker van het Kasteel van Limbricht worden we meegenomen in haar eigen geschiedenis/levensverhaal en beschrijft Susan hoe Entgen door omstandigheden en keuzes die ze zelf heeft gemaakt in de kerker is beland. Entgen weet door terug te kijken op haar verleden hoe haar eigen keuzes ervoor gingen zorgen dat de gemeenschap steeds meer argwaan ten opzichte van haar kreeg en hoe een gemeenschap zich dan uiteindelijke tegen je kan gaan keren. De gevestigde orde probeert Entgen ‘te breken’ door middel van ondervragingen en een marteling maar wettelijk gezien aan regels gebonden, toch proberen ze via de mazen van de wet toentertijd tot het uiterste te gaan om Entgen tot een bekentenis te krijgen.
De schrijfstijl van Susan Smit vind ik heel bijzonder en mooi, ze schrijft op een hele gedetailleerde, zorgvuldige en invoelende manier en in hele mooie zinnen waardoor het verhaal gaat leven. Je merkt ook al lezende dat ze vooraf aan het boek een heel gedegen onderzoek heeft gedaan doordat er zoveel wordt beschreven over die tijd. De manier van schrijven deed voor mij filmisch aan omdat je meegenomen wordt in de omgeving en in het verhaal. Voor mij was het een enorme toegevoegde waarde om net nadat ik het boek uitgelezen had naar de lezing in Eindhoven te gaan. Door Susan zo gepassioneerd te horen vertellen over dit verhaal en de urgentie die ze voelde om het te schrijven, maar ook over vrouwen in het algemeen, over ‘sisterhood’ en hoe wij vrouwen wellicht liefdevoller met elkaar om zouden kunnen gaan en in onze eigen kracht moeten geloven vanuit ons binnenste gevoel, voegde voor mij nog een extra dimensie toe aan deze leeservaring. Ik heb dus ontzettend genoten van dit mooie, gruwelijke maar ook krachtige verhaal van ‘De heks van Limbricht’.
door